Śląska sztuka nieprofesjonalna
W poprzednim wpisie opowiedziałam Wam trochę o
Muzeum Śląskim w Katowicach i pokazałam zdjęcia z wystawy
Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów. Oprócz zbiorów poświęconych historii regionu duże wrażenie zrobiła na mnie także
galeria plastyki nieprofesjonalnej, w której zaprezentowano dzieła śląskich twórców tj. Erwin Sówka, Paweł Wróbel, Jan Nowak, Władysław Luciński, Józef Rockstroch, Ewald Gawlik, Bronisław Krawczuk.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhT623Ad9QqNNDMxKDnwARWFyj0ZpsAcjPMHmVGSA_q0ZbVBEm1HXv_4abHRRO4A7FK62bffiJ5Ng844wAN5FbpTS5p6yK33AEtwD6HGigMAF8WGFLeBXiCffJwO6jjpaX0n-Q3yyGycX_d/s1600/unnamed.jpg) |
Erwin Sówka, "Medytacje", 1986 |
Muzeum Śląskie jako jedyne w Polsce posiada stałą ekspozycję plastyki nieprofesjonalnej. Zgromadzone dzieła opowiadają o życiu na Górnym Śląsku w kontekście metafory kopalni, która jest połączeniem trzech istotnych dla tradycji śląskiej obszarów: tego, co pod ziemią (aspekt pracy, mitów i legend), tego, co na powierzchni (krajobraz, rodzina, życie społeczne) i tego co w niebie (religia,, światy pozaziemskie i wyobrażone).
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIr9yrqFFGgyDnpqKNwmGhCsCoBri5dTkxTXlFdAZY50qRWCPxlgLL0e2FvxMNWr9jfCgybViPcAfARpi1Vez-zTkSrb1-B5gG9aBXgKUtmxyHD7sHZ5VXm4uElOWHyRqy8XfJykeRY2aa/s1600/pawel-garncorz-nikiszowiec.jpg) |
Paweł Garncorz, "Nikiszowiec", 2009 |
Praca pod ziemią z jednej strony była gwarancją bytu rodziny, dlatego szanowano ją i językiem sztuki wyrażano za nią wdzięczność. Z drugiej strony była źródłem cierpień i strachu, stąd podejmowany przez twórców temat pracy niewolniczej i uprzedmiotowiającej człowieka.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgH0EmqRbQasaOUyctLYd3oT7vP33nt6rINBOYT151fS-YmniUtbIHNClvceA4qOa4-3-r9jTxXC0GqV8pqDWtLhgi6oxAmth7C8Go9rivnjjS60aB1nnBm3aB8HhKCwwo8wjRqnQTbpvZn/s1600/772-800.jpg) |
Józef Rockstroch, "KWK Katowice" |
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjJ-QA8vPPrr2AoU5ljpkHVvHMTmlBTukVDXmAHlW020ynlRTIdszswRF2wnjrUvRTEbvXxJ3rCQi84pkrIf58iK4mlm4jQq81azR7uSpVgRCCihHzJrLi-s91xp3FHW17YmRhm7BgwHOuC/s1600/wladyslaw-lucinski-slaska-szopka-l.-60.-xx-w.-olej-plotno-wym.-70x80-cm-large_pop.jpg) |
Władysław Luciński, "Śląska szopka" |
Powierzchnia to pojęcie wieloznaczne: tu toczy się codzienne życie, tu jest dom, rodzina, własny ogródek działkowy i sąsiedzi. Powierzchnia to bezpieczeństwo i odpoczynek od pracy, dlatego twórcy opowiadają o niej jak najpiękniej, używając w tym celu całej gamy kolorów.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbu0haAF5PPiszbXU9QRk9I0ByzAkf7TgeFKb1G4HVu-1STia1it0Z1_XoJWqh745tmbUp30a1ItBOufA11NMzYalvQQlZrlszmdnBMpB6ogLtsz8qrVZJGqNUReXXSWqq8p6U2Jc50ZZL/s1600/c357fbdd44f798df6e5ce8275d94d503.jpg) |
Paweł Wróbel, "Ogródki działkowe", 1972 |
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCdMB5Pi0dX0bOz0KuI5aqv-QoAG2FMx_MP5QtcJxIXJakK85A0sESjQSUZmkjWVZvnHikp3mfWjMvFCGA64vBVrgdPNkRrVTxTAQbUwPI1u7WtRwZ0rmygkRqMHbyREZsdhpfKMGfGRkn/s1600/pomniejszone-erwin-sowka1-198855.jpg) |
Erwin Sówka, "Poranek z księżycem" |
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUZdAZovvpIg3bdTRV4B0AjEDvDK1gBQi_JXS4dEXCQiXUDOnqeAjA8rUG8PmXKyZCjfF4RTU6LNTuh72X0xZ9oq8Mw1YmbErZBhq88QTKcTEpsIZ5pTHkefF71IZ9zdMKhCEsLo6iEG7X/s1600/858-800.jpg) |
Ewald Gawlik, "Staw" |
Trzecia część wystawy poświęcona temu, co ponad ziemią jest inspirowana tęsknotą za Bogiem, chęcią poznania prawdy, jak również potrzebą kreowania własnych światów, których jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Hd8n_018LJ5CerKeMhd3WgxfLA28aZ_XcfMIT0kkAoUrvIC5aRqE_OLFWwPKkG70qqyHhCR7jXP5-d_toeTnZAZgx4jCTKldsXkQCvMxqG5Wv4kIw4ee3dW20ZoLDdIR6S8OQ6fEtzAE/s1600/wladyslaw-lucinski-lapacze-1975-olej-plotno-wym.-65x905-cm-large_pop.jpg) |
Władysław Luciński, "Łapacze" |
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaWJK7bqYnN_4aqrUF7RsXcUZ9VsFtmo01YXjMwlCcC8cjE0eYfy6yGAK0Ld9CbiSYpvpj7I1Akw5WFBlqvbwStLR1gsUhMexndUeT_gkOZnWUq4JN6tyZ4kYGSBGSijrwHtw32EpLs-EP/s1600/bronislaw-krawczuk-1935-1995-skarbnik-rzezbi-swieta-barbare_pop.jpg) |
Bronisław Krawczuk, "Skarbnik rzeźbi świętą Barbarę", 1984 |
Uzupełnieniem wystawy jest ekspozycja prac członków grupy Gwarek 58, byłych górników związanych z kopalnią "Katowice", na której terenie dziś funkcjonuje Muzeum Śląskie. Grupa Gwarek 58 skupiała uzdolnionych plastycznie górników, którzy pracowali samodzielnie za główny środek wyrazu obierając linoryt lub rzeźbienie w węglu. Światową sławę i uznanie zyskał Jan Nowak, którego linoryty trafiły do najważniejszych kolekcji muzealnych i prywatnych, pokazywane są na licznych wystawach, sprzedawane w galeriach i domach aukcyjnych.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg44lXIm-xOm4Br71iDjWu7e3zTRdMG4-c1w5mr_9MhbPE4wk4TK-ffheW15ULGdnpLMWVNBj-2djUXOAZMefJnhk10h-MmhiyI8Cb6tO6uuQHFI8bxVEbIhqet3s4FJZp5zS07PO7tEhnb/s1600/671-800.jpg) |
Jan Nowak, "Jesień" |
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHn8_ECa8ABitBNFrvtfRZ36leMAEJp03kGs14usOntXUmdo_7X7xKJAzDrcgAWQp6uTzpPjP_J3XqfUKCE41ftAs0OMBVIi3XqNYiaV48Iw6CMWhanPUK0-ZRTnzlgfCfEpYL0RsQbeZP/s1600/jan-nowak-ur.-1939-pejzaz-slaski---panorama_pop.jpg) |
Jan Nowak, "Śląsk" |
Pokazane tutaj prace są tylko niewielką częścią tego, co możecie zobaczyć w Muzeum Śląskim i rzecz jasna cyfrowa reprodukcja nie nie zastąpi widoku obrazu na żywo np. "Staw" Ewalda Gawlika w rzeczywistości wygląda, jakby uwięzione zostało w nim światło i hipnotyzuje mozaiką odcieni błękitu. Galeria plastyki nieprofesjonalnej ciekawi, wzrusza, przenosi do świata wspomnień, prowokuje. Dzieła obrazują nie tylko wygląd Górnego Śląska, są próbą wejrzenia w śląską duszę, ukazania charakteru regionu, jego esencji. Jeśli mieszkacie na Śląsku albo będziecie kiedyś w Katowicach, namawiam Was do ich obejrzenia!
Zobacz także:
Piękne dzieła, dużo ciekawych rzeczy pokazujesz :)
OdpowiedzUsuńnie wiedziałam, że takie miejsca istnieją :)
OdpowiedzUsuńJa też nie miałam o tym zielonego pojęcia, ale jak widać, człowiek uczy się przez całe życie. A tak swoją drogą, to są bardzo piękne dzieła.
OdpowiedzUsuńCiekawe miejsce i interesujące obrazy!
OdpowiedzUsuń:-)
Bardzo barwne i ciekawe opisy. Naprawdę robią wrażenie. A zdjęcia - sztuka nieprofesjonalna, jednym zdaniem.
OdpowiedzUsuńPozdrawiam, https://kamagrasklep.com/